Taksim YayalaÅŸtırma Projesi bitmek üzere.

Tarlabaşı Bulvarı – Cumhuriyet Caddesi araç trafiÄŸinin dalış tüneliyle yer altına alınarak Taksim Meydanı'nının "yayalaÅŸtırılması" amaçlanan projede sona gelindi.

Ä°mar planları iptal edilmesine raÄŸmen devam eden projenin son halini Taksim Platformu'ndan mimar Korhan GümüÅŸ ile inceledik.

Beton dökülen meydan için en çarpıcı yorumu: Taksim'in ortasında tanımsız bir beton boÅŸluk, adeta çöl gibi.

"Basit önlemlerle trafik düzenlenebilirdi"

"KuÅŸlar bile ne yapacağını ÅŸaşırmış durumda. Taksim bu dümdüz beton boÅŸlukla çöle dönmüÅŸ gibi. Belediye görsellerinde de tanımsız bir boÅŸluk vardı; korkarım üzerine süsleme taÅŸlar falan koyarlar. Yapı tamamen eÄŸimli. YaÄŸmur ve karda insanlar düÅŸebilir. Ama böyle kalmayacak herhalde bilemiyoruz.

"Taksim'de 1939'da Henri Proust'un yaptığı projeye göre bir düzenleme vardı. Bulvarla birlikte dengeli bir alan kullanımı vardı. Buradaki esas mesele araç trafiÄŸini düzenlemekti; bunu zaten yıllardan beri konuÅŸuyoruz. Paldır küldür dalış tüneli yaparak beton dökmek yerine basit düzenlemelerle araç trafiÄŸi düzenlenebilirdi.

"New York'taki gibi araçlar kısıtlanabilirdi, durakların yerleri deÄŸiÅŸtirebilirdi. Otobüslerin bekleme yapması engellenebilirdi. Mesela Metro çıkışı 10 metre ileriye kaydırılıp yaya bölgesine çıkacak ÅŸekilde düzenlenebilirdi. Bu tarz basit hataları düzeltmek yerine 100 milyonu bulan büyük bir inÅŸaat yapıldı.

"Engelliler için rampalar yok"

Beton boÅŸluktan Tarlabaşı'na doÄŸru yürüyoruz. Hiçbir yerde engelliler için rampa yapılmamış. GümüÅŸ'e göre zaten ÅŸu anda yapılan her ÅŸey test niteliÄŸinde, geçici. Çünkü belediye tam olarak ne yapacağını bilmiyor. Åžu anda bir engellinin iÅŸi çok zor, kısa sürede bunun çözüleceÄŸini umuyoruz.

"Trafik sorununu çözmeyecek"

"Bu dalış tüneli buradaki trafik sorununu çözmeyecek daha da kötü bir hale getirecek. Tarlabaşı'nda gelen araçlar eskiden Sıraselviler, GümüÅŸsuyu ve Mete caddesine gidebiliyordu. Bu tüneli yapmanın en öneli mantığı buradaki kavÅŸağı çözmekti ama böyle bir baÄŸlantı kalmamış. Dalış düneli, Tarlabaşı Mete Caddesi arası trafiÄŸi rahatlatsa da Osmanbey'de yeniden tıkanacak.

"Taksiler ya tünelde ya da u dönüÅŸünde yolcu indirecek. Ä°nsanlar tünelde deÄŸil de yukarıda inmek isteyeceÄŸi için burada yine trafik sıkışacak; ÅŸimdi gördüÄŸümüz gibi. Bunun mantığını anlayabilmiÅŸ deÄŸilim. Kent içinde böyle bir dalış rampası olmaz. Sütlücede anket yaptım her gün kaza oluyormuÅŸ, ölenler de var. Çünkü dalış tüneli giriÅŸi eÄŸimli, ÅŸoför karanlığa girince fark etmiyor. "

"Meydanın ortasında havalandırma bacası"

Meydana doÄŸru ilerliyoruz. Karşımıza daha önce varolmayan beton bir yapı çıktı.

"Tüneldeki havalandırmayı saÄŸlamak için merdivenlerin dibinde, meydanın en can alıcı noktasında AKM'nin önünde havalandırma bacası yapmışlar. Tünelde trafik birikecek, otobüsler bekleyecek ve insanlar o egzoz dumanında yaÅŸayacak. Bu büyük bir eziyet. Bu bacayı neden buraya yaptın diye sorsan, müteahhit, 'en yakın yer burası' der."

"Yaya odaklı deÄŸil araç odaklı düÅŸünülüyor"

Meydandan Mete Caddesi'ne doÄŸru bazen 1 metrenin altına inen kaldırımlarda ilerlerken GümüÅŸ, Ä°stanbul'daki ulaşım sisteminin en büyük sorununun "yaya" deÄŸil "araç" odaklı olduÄŸunu söyledi.  

"Ä°stanbul'da yayaları öne çıkaran bir ulaşım sistemi gerekli. Dalış tünelleri, 3. köprü, 3. havaalanı bunların hepsi araç ulaşımını teÅŸvik ediyor. Åžehrin araç trafiÄŸine bağımlı hale gelmesi hedefleniyor. Oysa bütün çaÄŸdaÅŸ ÅŸehirlerde araç trafiÄŸi sınırlandırılarak ÅŸehir dışına çıkartılıyor. Åžehir içinde toplu taşıma, bisiklet ve yaya tercih ediliyor. Oysa bizde ulaşım sistemi piyasaya terk edilmiÅŸ durumda. Trafik düzenlemesi deyince yatırımcı ve müteahhit ortaklığında projeler akla geliyor."

"Otoyol bariyeri niye?"

Mete Caddesi'ndeki u dönüÅŸüne vardık.

"Tarlabaşındaki u dönüÅŸü burada da var. Araç durduÄŸu an trafik kitleniyor. Otobüsler zor dönüyor. Ortası da boÅŸ yayaya da kapalı. Buradaki ilk proje çift kollu dalıştı teke indirildi ve yarısı boÅŸ kaldı. Etrafında da sürat yolarında konan bariyerden var. Meydanın içinde otoyol bariyeri görüyoruz. Yayaların geçtiÄŸi yerlerde de otoyol bariyerleri var. Hangi mantıkla yapılmış anlamış deÄŸiliz." (NV)