Taksim YayalaÅŸtırma Projesi ile Gezi Parkının ‘Taksim Kışlasına’ çevrilmesinin önünü açan 17.01.2012 tarihli 1 / 5000 ve 1 / 1000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım Ä°mar Plan tadilatlarına Åžehir Plancıları, Peyzaj Mimarları ve Mimarlar Odası Ä°stanbul 1. Ä°dare Mahkemesi’nde dava açmıştı. Mahkemece belirlenen 3 kiÅŸilik bilirkiÅŸi heyeti yerinde keÅŸif ve inceleme sonucunda plan tadilatlarının ÅŸehircilik, planlama ve koruma ilkelerine aykırı olduÄŸu kanaatine vardı. BilirkiÅŸi, plan tadilatında ‘çevre, kültürel ve doÄŸal miras, sosyal kültürel ve ekonomik yapı, ulaşım, dolaşım sistemi açısından uygun olmadığı, yeÅŸil alanların ne ÅŸekilde etkileneceÄŸinin belirsiz olduÄŸu’ sonucuna vardı. EÄŸer mahkeme bilirkiÅŸi raporuna uyarsa Gezi Parkı’nın mevcut haline müdahale edilmesi imkansız duruma gelecek.
1 / 5000 ölçekli BeyoÄŸlu Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım Ä°mar Planı batı ve kuzey yönünde bulunan araç yolları yayalaÅŸtırılarak meydan olarak fonksiyon verilmesi 21.05.2009 tarihinde onanmıştı. Ancak 1 / 5000 ve 1 / 1000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım ve uygulama imar planları üzerinde 17.01.2012 tarihinde plan tadilatı yapıldı.
Åžehir Plancıları, Peyzaj Mimarları ile Mimarlar Odası bu plan tadilatlarının yasaya uygun olmadığını belirterek dava açtı. Dava baÅŸvurusunda ‘1940’lı yıllarda yıkılan kışla yapısının korunması söylemi altında yeÅŸil alanın kışla fonksiyonundan farklı ÅŸekilde ticaret fonksiyonuna hitap eden bir yapı haline gelmesinin ulaşım ve alt yapı tesislerini zorlayacağı” vurgulandı.
‘Korunmalı çünkü...’
Ä°tirazda ‘‘Taksim Gezi Parkı Ä°stanbul’un en erken Cumhuriyet dönemindeki ilk ve en kapsamlı ÅŸehircilik uygulamasının bir belge niteliÄŸi taşıyan en önemli ögesi olduÄŸu, kent planlaması için davet edilen Henri Prost tarafından planlanmış olduÄŸu’’, Taksim Gezi Parkı’nın korunması gereken kültür varlığı olduÄŸu da belirtildi.
Mahkeme, davalı Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ä°BB’den savunmalarını istedi. Bakanlık savunmasının özetinde, ‘‘Topçu Kışlası’nın bir kültür varlığı olarak tescilinin yapıldığını, Taksim Gezi Parkı ile ilgili olarak ise parktaki peyzaj düzenlemesi ve yetiÅŸkin aÄŸaç dokusunun bulunmasından dolayı durumun ilgili Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Komisyonu’nca deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸi’’ belirtildi. Ä°BB de “Odaların davayı açmakta menfaat yokluÄŸu nedeniyle ehliyetlerinin olmadığı, dava konusu imar planlarının ise belde halkının iyi yaÅŸam düzeni ve koÅŸullarını saÄŸlamak amacıyla hazırlandığı” savunuldu.
Prof. Dr. Hüseyin Cengiz, Doç. Dr. Darçın Akın, Y. Doç. Dr. M. Lütfi YazıcıoÄŸlu’ndan oluÅŸan bilirkiÅŸi heyeti ise yerinde keÅŸif ve dosya üzerinde yaptığı inceleme sonucu hazırladığı raporunu 13.05.2013 tarihinde mahkemeye teslim etti. Raporun Gezi Parkı ve Taksim Kışlası ile ilgili bölümlerinde, ‘‘Korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilen Taksim Kışlası, ‘kentsel tasarım projesi ile bir bütünlük içersinde deÄŸerlendirilebilecektir’ dendiÄŸi halde planlarda bununla ilgili herhangi bir belirtinin olmadığı” tespit edildi.
Raporun sonucunda özetle, dava konusu Koruma Amaçlı Ä°mar Planı deÄŸiÅŸikliklerinin çevre, kültürel ve doÄŸal miras, kültürel ve ekonomik yapı, teknik altyapı, sosyal donatı, yapı ve sokak dokusu, mülkiyet yapısı, ulaşım, dolaşım sistemi, ÅŸehircilik, planlama ve koruma ilkelerine uygun olmadığı, söz konusu planın sadece Taksim Alanı yayalaÅŸtırma projesi gibi görünmekle birlikte plan notlarında Taksim Gezi Parkı’nı da içerdiÄŸi ve plan onama sınırı içindeki bir alanın planlamasının sonradan düzenlemek üzere ayrılarak belirsiz bırakıldığı belirtildi.
AVM yapılmayacak, aÄŸaç katliamı yok
Orman ve Su Ä°ÅŸleri Bakanı Veysel EroÄŸlu, 3. köprüden dolayı aÄŸaç ve doÄŸa katliamı olacağı eleÅŸtirilerinin doÄŸru olmadığını söylerken güvence verdi:
“Köprü güzergâhında içme suyu havzası, biyolojik hayat etkilenmeyecek. AÄŸaç kesimi asgari düzeyde olacak. Taşınabilen aÄŸaç taşınacak. Toplam 381 bin aÄŸaç kesilecek. UlaÅŸtırma, Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanlığı ile de kesilen her aÄŸaca karşılık en az 5 aÄŸaç dikileceÄŸine iliÅŸkin protokol yaptık.” Ä°stanbul’a son 10 yılda 36 milyon fidan dikildiÄŸini, AK Parti ’nin Türkiye ’nin ‘gelmiÅŸ geçmiÅŸ en çevreci hükümeti’ olduÄŸunu savunan EroÄŸlu, Gezi Parkı’na da AVM yapılmayacağını söyledi. EroÄŸlu, “AVM yapılmayacak. Tarihi eserin aynısı yapılacak. Bu mekân Taksim Meydanı ile bütünleÅŸen bir yer deÄŸil. Burada geçmiÅŸte muhteÅŸem bir tarihi eser vardı; biz bunu ortaya çıkaracağız. Altını çizerek söylüyorum inÅŸaat bittikten sonra herkes ‘ne kadar güzel, muhteÅŸem bir yer oldu’ diyecek” diye konuÅŸtu. ÖMER ÅžAHÄ°N / ANKARA
Polis tekmeleri ameliyatlık etti
Gezi Parkı’nda dün saat 05.00 sularında gazlı polis müdahalesi sırasında sökülmek üstenen bir aÄŸaca sarılarak direnen 23 yaşındaki Hazar Büyüktunca bu sırada aldığı tekme darbeleri sonrasında hastaneye kaldırıldı. Testislerinde yırtık oluÅŸan Ä°Ü Arkeoloji Bölümü öÄŸrencisi Büyükhazar, dün ÅžiÅŸli Etfal Hastanesi’nde ameliyat geçirdi. Daha önce Emek sineması için yapılan eylemde gazlı tazyikli sulu müdahale sonrasında gözaltına alınan Büyüktunca’ya bu olayla ilgili olarak tazyikli 6 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılmıştı. Sosyal medyada ÅŸafak baskınını duyunca parka gelmeye çalışan Greenpeace Akdeniz Nükleer Kampanyası Sorumlusu Cenk Levi de gözaltına alındı. Adliyeye sevk edilen Levi serbest bırakıldı. SERKAN OCAK/Ä°STANBUL
Yine iÅŸ makinelerini durduran BDP’li Önder, “Ben bu bölgenin
vekiliyim. Görevimi yapıyorum” dedi.
BDP Ä°stanbul milletvekili Önder yine ‘nöbet’teydi
Taksim Gezi Parkı’nda iÅŸ makineleriyle yapılan çalışmalara karşı 3 gündür nöbet tutan gruba polis ‘ÅŸafak basını’ düzenledi. Çevik kuvvet ekipleri saat 05.00 sıralarında TOMA eÅŸliÄŸinde parka girerken çadırlarda kalan aktivistler birbirlerine kenetlenerek dağılmamaya çalıştı. Slogan atan gruba polis gaz bombaları atarak müdahale etti.
Bu sırada belediye görevlisi olduÄŸu öne sürülen gaz maskeli kiÅŸiler çadırları, masaları ve grubun eÅŸlarını toplayarak ateÅŸe verdi. Bu sırada atılan biber gazlarından basın mensupları da etkilendi. Polisin eylemcileri dağıtmasının ardından iÅŸ makineleriyle parkta çalışma baÅŸlatıldı. Sabah saatlerinde parka gelen BDP Ä°stanbul milletvekili Sırrı Süreyya Önder, iÅŸ makinelerinin önünde durarak bir kez daha çalışmaları durdurdu. Ä°ÅŸ makinelerinin çekilmesinin ardından basın toplantısı düzenlendi. Taksim Dayanışması adına Mimar Mücella Yapıcı Gezi Parkı’nda yapılan çalışmaların ‘kaçak’ olduÄŸunu vurgulayarak “Burası artık sadece Gezi Parkı deÄŸil Türkiye’nin nefes alma yeridir. Gelin nefesinizi nefesimize katın’’ çaÄŸrısında bulundu. ELÄ°F Ä°NCE/RADÄ°KAL